Avukat ne işe yarar konulu yazıma devam ediyorum.
1-Dava harçlarının yüksek olması durumunda, bilirkişi ücretini fahiş bulduğunuzda yine bize kızıp söylenebilirsiniz. Çünkü Yasama organındakiler işi bize bıraktığından ve hakimler de bu işe hiç karışmadığından, bunları biz belirliyoruz.
Örnek: Müvekkil gelir.
-...Bey, kanun değişti, artık kısmi dava açamıyoruz, yani 100 TL ile dava açtığımız günler geride kaldı.
-Nasıl yani?
-Yani, artık tam olarak alacağınız ne kadarsa, harç, bilirkişi ve keşif masrafını peşin peşin yatırıyorsunuz.
Dava sonunda artan olursa iade ediliyor.
-Yavvv, öyle şey olur mu, daha geçen gün bizim bir tanıdık açtı, beş kuruş vermedi cebinden, bir yanlışınız
olmasın?
-Yok yanlışlık falan, artık tüm harçlar peşin alınıyor.
- Olmaz avukatım, sen yanlış biliyorsun, ben gidiyim de o dava açan arkadaşa bir danışayım. O kadar parayı
bilirkişilere yediremem.
Fazla sürmez, birkaç gün sonra gelir mecburen, ama yine de tam parayı getirmez, üstünü size tamamlatmaya çalışır.
2- Dava aşamasında biz avukatınız olsak bile, mutlaka bildiğiniz tüm avukat, emekli hâkim-savcı, yazı işleri müdürü, zabıt katibi, mübaşir ve hatta başından buna benzer bir dava geçmiş olan tüm dostlarınıza ve mahalle bakkalına danışıp bize iletin. Onların fikirleri bizim için çok önemli. Nasıl olsa işinizi bedava yaptığımız için hiç olmazsa hukuki bilgileri ve gerekli talimatları alalım sizden.
Örnek: Müvekkil şirketin 3-4 trilyonluk alacağı bulunmakta ancak harcının yüksekliğinden dolayı davayı adli yardım vasıtasıyla açmak istemektedir. Oysa adli yardım yalnız gerçek kişilere hizmet eden bir kurumdur.Laftan anlamayan müvekkil ısrarla, başka bir arkadaşının şirketi adına dava açarken adli yardımdan faydalandığını iddia etmektedir.
-Mümkün değil, adli yardım yoksul insanlar için getirilmiş bir kurumdur.
-Sen yanlış biliyorsun, arkadaşım açtı, hiç para vermedi. Hatta bilmem kim de aynı şeyi söyledi. İnanmazsan ona sor, bence yanılıyorsun, sen bu konuyu bir araştırıver.
Bu esnada avukat şüpheye düşer ve nihai çözüm olarak gidip durumu yetkilisine sorar ve aldığı cevap pek tabii olumsuzdur.
-Yok, olmuyormuş, şirketin o kadar alacağı varsa, parası da vardır diyorlar.
-Bu işte kesin bir yanlışlık var, o dediğim kişinin numarasını vermiş miydim sana? Sen onunla bir görüş.
-????
3-İşin başlangıcında, size davanızın kazanılmasının çok zor olduğunu, hatta haksız olduğunuzu söylemiş olsak bile, dava kaybedildiğinde bu gene de sadece bizim suçumuzdur.Siz adam öldürmüş olabilirsiniz, ama beraat kararı alamayan avukat her zaman hatalıdır.
Örnek: Müvekkil, maaşını ödemeyen lokanta sahibini takip etmiş ve bir hastanenin önünde usturayla yüzünü parçalamıştır. Lokanta sahibinin yüzünde sabit iz kalması kuvvetle muhtemeldir. Lokanta sahibi ise müvekkilin kasadan para çaldığını, bu nedenle işten attığını ileri sürmektedir. Avukat karakola çağrılır ve görüşme başlar.
-Neden yaptın?
-Paramı vermedi, onun yüzünden para cezamı ödeyemedin, hapse gireceğim, ben akıl hastayım, ağır tahrik var vs...
-Doğruyu söyle, adamı takip ettin mi?
-Hayır tesadüfen gördüm.
-Usturayı nereden buldun?
-Benim o, hep yanımda taşırım.
-Bu iş için özel olarak almadın yani?
-Hayır.
Sonuçta müvekkilin usturayı satın alarak lokanta sahibini takip ettiği ve suratını bile isteye parçaladığı ortaya çıkar. Dava sonucunda alacağı ceza gününe varıncaya kadar müvekkil ve ailesine bildirilir. Karar açıklanır ve tam da avukatın söylediği cezayı alır müvekkil. Annesi feryat figan avukata bağırmaktadır, hep senin yüzünden oldu diye...
4-Boşanma davanıza bakıyorsak eğer, bizi saat başı arayıp konu ile ilgili veya ilgisiz son gelişmeleri lütfen bildirin. Kayınvalidenizin görümcenize dedikleri, sabahı beklemeyecek kadar acildir bizim için.
Örnek: Boşanma davaları her avukat için ailenin özeline girmek, en bilinmeyen sırlarını öğrenmek anlamına gelir. Bu nedenle bir süre sonra, yatak odası sorunlarını ayrıntılı olarak bildiğiniz müvekkil size aileden biri gibi davranmaya başlar. Bu nedenle gece-gündüz demeden, mahallenin bakkalından kasabına, dayısının torunundan halasının kızına kadar bu konuda master degree seviyesinde tahsil görmüş tüm tanıdıklarının fikir ve deneyimlerini size canlı yayınla iletir. Aslında kötü niyet yoktur çoğunda, ilk kez davalarla haşır neşir olmuş bir bünyenin telaşıdır sadece ama, bu durum çok bilmişlik ya da akıl verme seviyesine ulaştığı an, çizgiyi çekmeli, müvekkile yer ve konumu nazikçe bildirilmeli ve davadan çekilme uyarısıyla da konu kapatılmalıdır.
5-Davanızın uzaması, hâkim değişikliği, bilirkişinin raporunu geç vermesi, duruşma tarihinin uzun aralarla verilmesinden kaynaklansa da iktidarı ele geçirip bunları düzeltmediğimiz için yine bizim suçumuzdur. Davanıza bakan hâkimi veya savcıyı tanıyan bir yakınınız var ise mutlaka onu devreye sokun, böylece probleminizi avukatsız çözebilirsiniz. Zaten hâkim ve savcılar da sizden bunu beklerler ve bu çok hoşlarına giden bir yoldur.
Örnek: Hangi mahkemede açılmış olursa olsun, müvekkilin adliyeden mutlaka bir tanıdığı vardır. Tanıdığı kişi mübaşir dahi olsa, onun gözünde avukatından çok daha üst mertebededir ve her fırsatta sizi o kişiye yönlendirmeye çalışır. Davanın görüldüğü mahkeme ile o tanıdığın çalıştığı kalem arasında muhtemelen 4 kat ve sayısız koridor vardır. Ama yine de "sen onu bir gör, o bizim işleri hızlandırır" inadından vazgeçiremezsiniz. En iyisi hiç bulaşmamaktır. Zira her kalemin bir horozu vardır ve hiçbir kalem başka bir kalemin işlerine karışmasından hoşlanmaz. Aynısı ve daha fazlası hakimler ve savcılar için de geçerlidir.
6-Bir borcunuz dolayısıyla hakkınızda icra takibi yapılmışsa bunun tek sorumlusu alacaklınızın avukatıdır. Bu avukat evinize veya iş yerinize hacze geldiğinde ona dilediğinizi yapma hakkınız vardır. Küfür edin tehdit edin, dövün hatta öldürün… İşte bu konuda özgürlüklerin en genişine sahipsinizdir. Bu özgürlüğünüzü kullanmadan, durum hakkında bizden görüş almanıza gerek yoktur, biz gereğini sizden iyi bilecek değiliz ya. Karşı tarafın avukatı, artık meslektaşımız değil bizim düşmanımızdır. Adliye koridorunda onunla sohbet ediyorsak, bu aslında iki yakın arkadaş (belki de sınıf arkadaşı) olmamızın değil, sizi satmış olduğumuzu bir göstergesidir.
Örnek: Meslektaşlarımıza yapılan saldırılar diğer pek çok meslek gurubu gibi son derece üzücü ve can sıkıcıdır. Bugüne kadar pek çok avukat öldürülmüş, saldırıya ve hatta tecavüze uğramıştır. Avukatı kendi sorunlarında bir taraf ya da hasım olarak görmek bir insanın düşebileceği en büyük yanılgıdır. Avukat sadece bir aracı ve hakkın kazanılmasında yardımcıdır. Bir davada karşı tarafın avukatıyla fakülteden arkadaş olmanız çok büyük bir tesadüf değildir çoğu zaman. Ama bazı kıt akıllar, sizin arkadaşınızla yapacağınız beş dakikalık bir sohbeti dahi bir pazarlama girişimi olarak görmeye meyillidir.
7-Türkiye'de davalara Amerikan filmlerinde görüldüğü gibi bakılabilir. Avukatınız uzun uzun savunma yapmıyorsa, tanıklara kendisi sorular sorup onların yalanlarını ortaya çıkartamıyorsa bunu onun beceriksizliğine verin. Hatta bu avukat duruşmaya tam olarak saat kaçta girileceğini bile bilmez, sizi duruşma kapısında bekletirse onu azledip tazminat isteyin.
Yemin ederken filmlerde gördüğünüz gibi sağ elinizi kaldırmayı sakın unutmayın. Biz de bunu Hukuk Fakültesinde öğrenemedik, Amerikan filmlerinden öğrendik zaten.
Örnek: Çapraz sorgu sistemi daha yeni yeni ceza mahkemelerinde görülmeye başlanan bir durumdur. Amaç sanıkların birbirlerini suçlaması neticesinde ortalığın karışması ve bazı gerçeklerin bu yolla ortaya çıkarılmasıdır. Türkiye'de hiçbir avukat sorusunu doğrudan tanığa soramaz. Soru hakime yöneltilir, hakim de soruyu tanığa iletir. Ayrıca yemin edilirken ayağa kalkmanın zorunlu olduğundan bihaber pek çok kişi, neredeyse tüm yargılama aşamasında size ders verecek kadar engin bilgiye sahiptir.
8-Sizin işinizi yaparken tek amacımız adalet, daha doğrusu sizin için adalettir; Bize para teklif etmenize gerek yoktur; Biz başka işlerden kazanırız nasıl olsa… Hatta bizi size tavsiye eden ortak dostumuz, şüphesiz size bizim ücretsiz avukatlık yaptığımızı söylemiştir. Hatta isterseniz öğlene doğru gelin de size yemek ısmarlayalım. Tahsil edilmiş parayı bizden almaya geldiğinizde makbuz imzalama zahmetine hiç katlanmayın. Hafızanız ve mertliğiniz bizim için yeterlidir, inkar edecek, hatta dava açıp bir kere daha isteyecek değilsiniz ya.
Örnek: Kulakları çınlasın, staj esnasında dersimize giren hocamız, en büyük düşmanınız müvekkiliniz derdi. Sakın ola, müvekkilden aldığınız parayı özel işlerinize harcamayın ve alıp-verdiğiniz her para için müvekkilinizden imza alın diye eklerdi. Yalnız para değil tabii, işini yaptığınız her müvekkilden sizden ne talep ettiğini ayrıntılı olarak yazdırıp imzalatmak ileride yaşanacak sorunların önüne geçer. Bir müvekkilim, feragat ederek haklarından vazgeçtiği belgeyi, büromu 10 kez basarak benden almaya çalışmıştı, en sonunda kağıdı gözlerinin önünde parçalayarak avucuna koydum, adamı da kapı dışarı ettim.
Okurken güldüğümüz ancak avukat-müvekkil ilişkisinde gelinen noktayı anlatması bakımından düşündürücü mevzular bunlar. Elbette çok kıymetli, istisnai insanlar var, sizi anlayan, davayı kaybettiğinizde dahi emeğinize saygı gösterip sizi teselli eden, işini masrafıyla getiren, sizi yormayan insanlar yok değil. Ama sayıları öyle az ki... Her ne kadar son düzenlemelerle yargının sac ayaklarından biri olan avukat saf dışı edilmeye çalışılsa da, işimizi güvenli ve huzurlu bir şekilde yaptığımız günleri de görürüz umarım.